NO: 2025 / 2
06.01.2025
7524 sayılı Kanunun 9, 10, 11, 12 ve 13’üncü maddeleri ile Vergi Usul Kanunu’nun 352, 353, 355 ve mükerrer 355’inci maddelerinde yapılan değişiklikler sonucu
• Usulsüzlük cezaları,
• Özel usulsüzlük cezaları ve
• Mükerrer 355. maddede yer alan cezalar,
önemli ölçüde artırılmış, ayrıca, bazı fiiller ceza kapsamına alınarak, bunlar için yeni cezalar öngörülmüştür.
Vergi cezaları 2024 yılına ilişkin yeniden değerleme oranında (%43,93) artırılarak yeniden belirlenmiştir.
Bu kapsamda; 30 Aralık 2024 Tarih ve 32768 (2. Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan “Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 577) ile 01.01.2025 tarihinden itibaren uygulanacak olan usulsüzlük ve özel usulsüzlük ceza tutarlarına ilişkin açıklamalara aşağıda bölümler halinde yer verilmiştir.
A- Vergi Ziyaı Cezası(VUK Md. 352)
Vergi dairesinin bilgisi dışında ticari, zirai veya mesleki faaliyette bulunarak vergi ziyaına sebebiyet verilmesi durumunda,
-Kesilecek vergi ziyaı cezasının yüzde elli artırımlı olarak uygulanacağı,
-Aynı vergi türü ve dönemine ilişkin daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi ziyaı cezalarına da aynı tutarda artırım yapılacağı hükmü yer almaktadır.
B- Usulsüzlük Cezaları (VUK Md. 352)
Usulsüzlükler, derecelere ve bu kanuna bağlı (1) sayılı cetvele göre cezalandırılmakta, usulsüzlük fiili re’sen takdiri gerektirirse, (1) sayılı cetvelde yazılı cezalar iki kat olarak kesilmektedir.
Usulsüzlük cezalarına ait Cetvel ile bu cezaları gerektiren fiiller aşağıdaki tablolarda yer almaktadır.
I) Usulsüzlük Dereceleri ve Cezalarına Ait Kanuna Bağlı 1 Sayılı Cetvel
❖ 1.Derece Usulsüzlükler
| Mükellef Grupları | Ceza Tutarları | |
| Eski Ceza | Yeni Ceza | |
| -Sermaye şirketleri | 20.000 | 28.000 |
| Sermaye şirketleri dışında kalan birinci sınıf tüccar ve serbest meslek erbabı | 10.000 | 14.000 |
| -İkinci sınıf tüccarlar | 5.000 | 7.000 |
| -Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi oranlar | 3.500 | 5.000 |
| -Kazancı basit usulde tespit edilenler | 2.250 | 3.200 |
| -Gelir vergisinden muaf esnaf | 1.500 | 2.100 |
Cetvelde Yazılı Cezaları Gerektiren I. Derece Usulsüzlükler:
1. Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması;
2. Bu kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış olması;
3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkân vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması;
4. Çiftçiler tarafından 245’nci madde hükmüne göre muhtar ve ihtiyar heyetlerince yapılan davete müddetinde icabet edilmemesi;
5. Bu Kanunun kayıt nizamına ait hükümlerine (Madde 215 – 219 ile mükerrer madde 242) uyulmamış olması (Her incelemede inceleme tarihine kadar aynı takvim yılı için tespit edilen usulsüzlükler tek fiil sayılır);
6. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi;
7.Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin yaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler, tasdik ettirilmemiş sayılır.);
8. Diğer ücretler üzerinden salınan Gelir Vergisinde, tarh zamanı geçtiği halde verginin tarh ettirilmemiş olması;
9. Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin 342’nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde verilmiş olması.
❖ II. Derece Usulsüzlükler
| Mükellef Grupları | Ceza Tutarları | |
| Eski Ceza | Yeni Ceza | |
| -Sermaye şirketleri | 10.000 | 14.000 |
| Sermaye şirketleri dışında kalan birinci sınıf tüccar ve serbest meslek erbabı | 5.000 | 7.000 |
| -İkinci sınıf tüccarlar | 3.500 | 5.000 |
| -Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi oranlar | 2.250 | 3.200 |
| -Kazancı basit usulde tespit edilenler | 1.500 | 2.100 |
| -Gelir vergisinden muaf esnaf | 1.000 | 1.400 |
Cetvelde Yazıl Cezaları Gerektiren II. Derece Usulsüzlükler:
1. Veraset ve intikal Vergisi Beyannamelerinin süresinin sonundan başlayarak 342’nci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen süre içinde verilmiş olması;
2. Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veya kanunda istenilen bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması;
3. Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç);
4. Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamış olması;
5. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması;
6. Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen belli şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olması
7. Hesap veya muamelelerin doğruluk veya açıklığını bozmamak şartıyla bazı evrak ve vesikaların bulunmaması veya ibraz edilmemesi.
C- Özel Usulsüzlük Cezaları (VUK Md. 353)
Özel usulsüzlük cezalarının yer aldığı VUK 353’üncü maddede;
-Özel usulsüzlük cezasına tabi fiillerin, belgeleri almak zorunda olanların idarenin bilgisine girmeden önce belgenin düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirmesi durumunda, alıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyeceği,
-Bu bent kapsamındaki belgelerin düzenlenmediğinin belgeyi almak zorunda olanlar tarafından, idarenin bilgisine girmeden önce belgenin düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirildiği durumlarda, belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adına bu bentte yer alan özel usulsüzlük cezasının 3 kat olarak uygulanacağı,
-Bu bentteki belgeler yerine Kanun kapsamında olmayan belgelerin düzenlenmesi halinde, belgeleri düzenlemek zorunda olanlar adına 2 kat özel usulsüzlük cezası kesileceği,
-Bu bentteki belgelerin yerine Kanun kapsamında olmayan belgelerin düzenlendiğinin belgeyi almak zorunda olanlar tarafından beş iş günü içerisinde idareye bildirildiği durumlarda, söz konusu belgeleri düzenleyenler adına bu bentte yer alan cezaların (6) kat olarak uygulanacağı, hükümleri yer almaktadır.
Bu açıklamalar çerçevesinde 01.01.2025 tarihinden itibaren uygulanacak özel usulsüzlük cezası tutarlarına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir.
| Özel Usulsüzlük Cezası Gerektiren Fiil | Ceza Tutarı |
| Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması 1- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenmesi ya da hiç düzenlenmemiş sayılması 1.Tespit (Bir takvim yılı içinde her bir belge nev’ine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza14.000.000 yi aşamaz) | 14.000 |
| Kanuna Bağlı 2 Sayılı Cetvel | Asgari |
| 2.Tespit 3.Tespit 4.Tespit 5.Tespit 6.Tespit ve sonrakiler | 28.000 43.000 57.000 70.000 140.000 |
| 2- Elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekenler de dâhil olmak üzere, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin; düzenlenmemesi ve kullanılmaması aslı ile örneğinde farklı meblağlara yer verilmesi, gerçeğe aykırı olarak düzenlenmesi, elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kâğıt olarak düzenlenmesi, hiç düzenlenmemiş sayılması 1.Tespit -Her bir belge türüne her bir tespit için toplam ceza -Her bir belge türüne bir takvim yılında kesilecek toplam ceza | 14.000 1.400.000 14.000.000 |
| Kanuna Bağlı 2 Sayılı Cetvel | |
| 2.Tespit 3.Tespit 4.Tespit 5.Tespit 6.Tespit ve sonrakiler | 28.000 43.000 57.000 70.000 140.000 |
| 3-VUK (Madde: 232/1) 1-5 numaralı bentlerinde sayılanlar dışında kalan kişilerin fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi ve giriş ve yolcu taşıma biletlerini almaması | 7.000 |
| -Bir takvim yılı içinde kesilecek toplam ceza | 70.000 |
| 4-Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tutulma ve günü gününe kayıt dilme mecburiyeti getirilen defterlerin; bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması, yetkililere ibraz edilmemesi ve levha bulundurma, asma mecburiyetine uyulmaması | 2.400 |
| 6-Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uyulmaması | 90.000 |
| 7-Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma zorunluluğu getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlem yapanlara her bir işlem için | 2.800 |
| 8-Belge basımı ile ilgili bildirim görevini tamamen veya kısmen yerine getirmeyen matbaa işletmecilerine -Bu bent uyarınca bir takvim yılında kesilebilecek toplam usulsüzlük cezası 1.800.000 dir. | 9.400 |
| 9-4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri, belirlenen standartlarda ve zamanda yerine getirmeyenlere | 12.000 |
| 10-Vergi Usul Kanunu’nun 127. maddenin (d) bendi uyarınca Maliye Bakanlığı’nın özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın sahibi adına | 21.000 |
| 11-Tasdik raporu ibrazını yerine getirmeyenlere • Alt Sınır 330.000 • Üst Sınır 3.300.000 |
II)Vergi Usul Kanunu’nun 353. Maddesinin Birinci Fıkrasının (1) ve (2) Numaralı Bendinde Yer Alan Ceza Tutarlarına Ait (2) Sayılı Cetvel
| Madde 353/1-1 Bendi Ceza Miktarı (Asgari) | Madde 353/1-2 Bendi Ceza Miktarı | |
| 2. Tespit | 28.000 | 28.000 |
| 3. Tespit | 43.000 | 43.000 |
| 4. Tespit | 57.000 | 57.000 |
| 5. Tespit | 70.000 | 70.000 |
| 6. Tespit | 140.000 | 140.000 |
❖ VUK Md.355:
-Damga Vergisinde, her bir kağıt için kesilecek özel usulsüzlük cezası: 57 TL’dir.
D. Bilgi Vermekten Çekinenler ile 107/A, 152/A, 153/A, mükerrer 242, 256, 257, mükerrer 257’nci madde ve Gelir Vergisi Kanununun 98/A maddesi hükmüne uymayanlar için ceza (VUK Mükerrer Madde. 355)
| Özel Usulsüzlük Fiili | Cezanın Muhatabı | Ceza Tutarı |
| -86, 148, 149, 150, mükerrer 242, 256 ve 257. maddelerde yer alan zorunluluklar ile GVK-98/A maddesi uyarınca getirilen zorunluluklara uymama | • Birinci sınıf tüccarlar • Serbest meslek erbabı | 28.000 |
| • İkinci sınıf tüccarlar • Defter tutan çiftçiler • Basit usule tabi olanlar | 14.000 | |
| • Diğerleri | 7.000 | |
| -e-Tebligata ilişkin yükümlülüklere uyulmaması(VUK.Md:107/A) | • Birinci sınıf tüccarlar • Serbest meslek erbabı | 9.900 |
| • İkinci sınıf tüccarlar • Defter tutan çiftçiler • Basit usule tabi olanlar | 4.800 | |
| • Diğerleri | 2.500 | |
| -Aracı hizmet sağlayıcılara ilişkin bildirim, bilgi, muhafaza ve ibraz zorunluluğuna uymama (VUK. Mükerrer Madde:257/7) | • Birinci sınıf tüccarlar • Serbest meslek erbabı | 28.000 |
| • İkinci sınıf tüccarlar • Defter tutan çiftçiler • Basit usule tabi olanlar | 14.000 | |
| • Diğerleri | 7.000 |
| Özel Usulsüzlük Fiili | Ceza Tutarı |
| -VUK (Mükerrer Madde:257/1) (7) no.lu bendi uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara her bir bildirim için ceza üst sınırı | 14.000.000 |
| -VUK (Mükerrer Madde:257/1) (8) ve (10) numaralı bentleri uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara ceza üst sınırı | 14.000.000 |
| -Tahsilat ve ödemeleri Banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayanlara bir takvim yılı içinde kesilecek toplam özel usulsüzlük cezası | 28.000.000 |
| -Mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin tahsilatların, banka ve benzeri finans kurumları, ödeme kuruluşları veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi aracılığıyla başkalarının adı ve/veya hesabı kullanılarak yapılması durumunda, bir takvim yılı içinde kesilecek toplam özel usulsüzlük cezası | 28.000.000 |
| -Kredi kartı, banka kartı, ön ödemeli kart, karekod, elektronik cüzdan ve benzeri ödeme araçları kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen tahsilatların, kendi mükellefiyeti adına kayıtlı olmayan ödeme sistemleri veya cihazları aracılığıyla yapılması durumunda, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası toplamı | 28.000.000 |
| -Maddenin 12’nci fıkrası uyarınca bir takvim yılında kesilecek toplam usulsüzlük cezası | 28.000.000 |
E- En Az Ceza Haddi (VUK Md. 343)
• Damga Vergisinde 120
• Diğer Vergilerde 240
F- Uzlaşma Limitleri (VUK Ek Md. 1)
-Tarhiyat sonrası uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 33.000 üzeri,
-376’ncı maddedeki indirim oranının %50 artırımlı uygulanacağı usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 33.000 ve altı,
VUK Ek Md. 11 madde kapsamında Tarhiyat Öncesi Uzlaşmaya konu edilebilecek usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında sınır 33.000 üzeri olarak belirlenmiştir.
Saygılarımızla.
BOYLAM DENETİM DANIŞMANLIK
VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
(*) Sirkülerlerimizde yer alan açıklamalar bilgilendirme amaçlı olup, tereddütlü konularla ilgili gerekli araştırmalar yapılmadan ya da tarafımızdan veya başka bir uzmandan görüş alınmadan yapılacak işlemler sonucunda doğacak zararlardan müşavirliğimiz sorumlu olmayacaktır.
